Pewne potrawy kojarzą się nam ze zdrowiem i zdrowym stylem życia, choć w rzeczywistości daleko im do odżywczego, lekkiego czy wartościowego posiłku. Warto z uwagą patrzeć na to, co ląduje na naszym talerzu, bo niejednokrotnie jedzenie “zdrowych” i do tego wegetariańskich potraw może sprawić, że z łatwością przekroczymy nasze dzienne zapotrzebowanie na kalorie czy zalecaną dawkę cukrów prostych czy soli.
Dlaczego gęstość energetyczna posiłku jest ważna?
Gęstość energetyczna naszego jedzenia odnosi się do liczby kalorii, które są zawarte w danym posiłku. To ważne, ponieważ spożywanie jedzenia o wysokiej gęstości energetycznej może prowadzić do spożycia większej liczby kalorii niż potrzebuje organizm, co z kolei może prowadzić do przyrostu masy ciała i otyłości.
Jedzenie o wysokiej gęstości energetycznej jest zwykle bardzo bogate w tłuszcze i cukry, które są źródłem dużej ilości kalorii, ale mają niską wartość odżywczą. Przykładowo, jeden gram tłuszczu zawiera około 9 kalorii, a jeden gram białka lub węglowodanów zawiera tylko około 4 kalorii. Oznacza to, że jedzenie bogate w tłuszcze i cukry zawiera dużo więcej kalorii w porównaniu z jedzeniem bogatym w białka i węglowodany.
Dlatego też, wybieranie posiłków o niskiej gęstości energetycznej, bogatych w błonnik, wodę i składniki odżywcze, a jednocześnie ubogich w tłuszcze i cukry, może pomóc w utrzymaniu zdrowej wagi i poprawić stan zdrowia ogólnie.
Zdrowe posiłki zwykle zawierają dużo owoców, warzyw, pełnoziarnistych produktów zbożowych czy białka roślinnego. Czasem komponując nasz jadłospis na szybko wybieramy wege posiłki, które niekoniecznie nam służą.
10 wege potraw, które nie są zdrowe (choć tak wyglądają)
- Smoothie i koktajle owocowe
Choć smoothie są zwykle uważane za zdrowe, mogą zawierać dużo cukru z owoców i dodatków takich jak miód czy syropy owocowe. Jeśli swoje smoothie stworzysz na bazie samych owoców, soku owocowego, słodzonego napoju roślinnego, dodasz masło orzechowe i doprawisz je łyżeczką miodu – może się okazać, że taki posiłek będzie bombą kaloryczną, a nie zdrowym posiłkiem. Aby tworzyć smoothie, które naprawdę pozytywnie wpłyną na Twój organizm wybieraj koktajle z niską zawartością kalorii (Koktajl odchudzający – co pić, żeby schudnąć?) oraz koktajle przyśpieszające metabolizm (Koktajle, które przyspieszą metabolizm – jak je tworzyć?)
2. Sałatka z dużą ilością dressingów
Sałatki wegetariańskie są zwykle uważane za zdrowe, ale duże ilości dressingów i sosów mogą zawierać dużo tłuszczu i kalorii. Pamiętaj o odpowiednich proporcjach i wybieraj lekkie rodzaje dressingów (np. takie: 8 pomysłów na domowe sosy do sałatek)
3. Sushi
Sushi z warzywami jest uważane za zdrowe, jednak warto pamiętać, że sushi to także posiłek z dodatkiem sosu sojowego, który zawiera bardzo dużo soli. Dlatego lepiej uważać z takim rodzajem posiłku i nie zalewać rolek sushi toną sosu sojowego.
4. Tosty z awokado
Tosty i kanapki z awokado mają opinię mega odżywczego posiłku. Jednak wszystko zależy od tego, jakiego pieczywa użyjemy do przygotowania takiej przekąski. Jeśli będzie to chleb tostowy ze sklepu to raczej nasz organizm niewiele zyska po takim posiłku. Warto też uważać z ilością awokado – bo mimo, że jest ono bogate w zdrowe tłuszcze, to duże ilości awokado na kanapkach mogą być bardzo kaloryczne.
5. Hummus z jasnym pieczywem
Hummus zwykle uważany jest za zdrowy, ale może zawierać dużo tłuszczu i kalorii, szczególnie jeśli jest podawany z kalorycznymi przekąskami, np. z dużą ilością chipsów, chlebków pita, nachos lub innych przekąsek. Nie bez znaczenia jest też to, czy robimy sami hummus w domu czy wybieramy hummus ze sklepu, który składem może odbiegać od ideału. Nawet najzdrowszy hummus zjedzony z pszennymi kajzerkami ze sklepu nie ma szansy na stanie się doskonałym posiłkiem.
6. Koktajle proteinowe
Choć wegetariańskie koktajle proteinowe mogą być dobre dla zdrowia, to zawsze warto zwracać uwagę na skład odżywek białkowych, które dodajemy do takich koktajli. Tego typu produkty mogą zawierać dużo cukru i kalorii, szczególnie jeśli są robione z dodatkiem słodkich owoców lub soków owocowych. Wegańskie odżywki białkowe mają często w składzie dużo dodatków takich jak: substancje słodzące: ksylitol, aromaty, substancje zagęszczające: guma ksantanowa, substancja słodzące: sukraloza, barwniki. Warto też pamiętać o tym, że koktajle proteinowe to produkt mocno przetworzony.
7. Granola z mlekiem ryżowym
Granola jest uważana za zdrową, ale może zawierać dużo cukru i tłuszczu z uwagi na dodatek cukru, miodu, syropu klonowego, suszonych owoców i orzechów. Warto robić granolę w domu, aby zmniejszyć w niej liczbę cukrów prostych. Gotowe granole sprzedawane w sklepach to zwykle produkty wysoko przetworzone i mające słaby skład.
8. Owsianka z roślinnym napojem na bazie migdałów, soji, owsa czy ryżu
Roślinne zamienniki mleka są zwykle uważane za zdrowe, ale mogą zawierać dużo zbędnych dla naszego organizmu składników i ogromne ilości cukrów prostych. Unikam kupowania napojów roślinnych zawierających cukier, stabilizatory czy aromaty.
Warto wiedzieć, że np. napoje ryżowe czy owsiane to ogromna dawka cukru pochodzącego z ryżu i owsa. To oznacza, że w napoju może nie być w ogóle cukrów dodanych, a sam napój może mieć w sobie bardzo dużo cukrów prostych źle wpływających na nasz organizm. 1 litr takiego napoju to nawet 540 kcal – tyle kalorii ma na przykład napój ryżowy z Rossmana. Z tego powodu napoje roślinne najczęściej nie są produktami bezcukrowymi. W litrze napoju ryżowego o smaku waniliowym zajdziemy 65 gramów cukru, czyli równowartość 13 łyżeczek cukru. Jako bazę owsianki lepiej zatem wybierać napoje roślinne bez dodatków smakowych, takie jak np. naturalne napoje sojowe bez cukru.
9. Kanapka z wege kabanosem lub wędliną roślinną
Wegańskie lub wegetariańskie wędliny wydają się lepszym wyborem niż klasyczne mięsne wyroby. Jednak większość wege wędlin może być niezdrowa z kilku powodów:
- Zawartość soli – wiele wege wędlin zawiera dużo soli, ponieważ sól pomaga zwiększyć trwałość i wydłużyć czas przechowywania. Nadmierna ilość soli w diecie może prowadzić do podwyższenia ciśnienia krwi, co zwiększa ryzyko chorób serca i udaru.
- Dodatki chemiczne – wege wędliny zawierają dodatki chemiczne, takie jak konserwanty, barwniki i sztuczne smaki, które mogą źle wpływać na zdrowie. Niektóre z tych dodatków są podejrzewane o to, że mogą wywoływać alergie lub reakcje uczuleniowe u niektórych osób.
- Wysoka zawartość tłuszczu i kalorii – wiele wege wędlin zawiera dużo tłuszczu i kalorii, które mogą prowadzić do przyrostu masy ciała i zwiększyć ryzyko chorób serca i cukrzycy.
- Dodatkowe mocno przetworzone składniki – wege wędliny są produkowane z substytutów mięsa, takich jak hydrolizowane białka roślinne lub izolaty białkowe, które mogą być przetworzone i zawierać dodatki chemiczne.
10. Deser owocowy na bazie owoców z puszki w syropie
Owoce wydają się zdrowe i świeże, ale te w puszkach z syropem są obładowane cukrem i kaloriami.
Wnioski
Nie wszystko co ma na etykiecie: wege, wegetariańskie, bez mleka krowiego, bez nabiału, wegańskie służy naszemu zdrowiu. Bardzo często taka etykieta to jedynie chwyt marketingowy mający na celu skuszenie nas do tego, abyśmy dany produkt włożyli do koszyka. W rzeczywistości taki posiłek może być daleki od ideału.