Dziś na blogu temat związany ze zdrowiem kobiety, czyli przygotowanie do ciąży. Pisałam Wam kiedyś o tym, dlaczego suplementuję kwas foliowy – dziś pora na kilka praktycznych wskazówek związanych z tym, jak odpowiednio przygotować swój organizm do ciąży. O czym warto pamiętać zanim zdecydujemy się na dziecko? Doświadczeniem i wiedzą w tym temacie wsparli mnie specjaliści, m.in. ginekolog i ekspert programu “Zdrowa ONA” – dr. n. med. Grzegorz Południewski.
Jak przygotować się do ciąży?
Bez względu na to, czy planujecie dziecko czy też nie – na blogu zachęcam Was do zdrowego stylu życia. Pełna składników odżywczych dieta jest ważna nie tylko dla przyszłych mam, ale i dla wszystkich osób, które chcą zachować zdrowie i mieć na co dzień dużo energii do działania. Są jednak pewne aspekty związane ze zdrowiem, na które warto zwrócić szczególną uwagę właśnie przed okresem ciąży. Jakie? O tym piszę poniżej.
Jakie badania warto wykonać przed zajściem w ciążę?
Hormony tarczycy
Właściwe funkcjonowanie tarczycy ma niezwykle istotny wpływ nie tylko na cały nasz organizm, ale i na zdrowie przyszłego dziecka. Hormony tarczycy pełnią ważną rolę podczas rozwoju ośrodkowego układu nerwowego płodu. Jeśli kobieta ma niedoczynność tarczycy i planuje ciążę, to ma mniejsze szanse na spłodzenie dziecka. Niedoczynność tarczycy w ciąży może też zwiększać ryzyko poronienia, niedokrwistości, porodu przedwczesnego. Warto wiedzieć też o tym, że niedoczynność tarczycy w ciąży szkodzi nie tylko matce, ale też dziecku. Zbyt mały poziom hormonów tarczycy wpływa bowiem na zwiększone ryzyko zaburzeń oddechowych, zwiększone ryzyko niskiej wagi urodzeniowej czy podwyższone ryzyko gorszego rozwoju intelektualnego.
- Jeśli kobieta planuje ciążę, to przed poczęciem powinna mieć TSH niższe od 1,2 mU/l. Towarzystwo Endokrynologiczne uznało, że TSH w ciąży nie powinno przekraczać wartości 2,5 mU/l przez całą ciąże. Jeśli jest wyższe to włączamy lub zwiększamy dawkę hormonów tarczycy i kontrolujemy co 4-6 tygodni – radzi dr n. med. Magdalena Krzyczkowska – Sendrakowska, specjalista endokrynolog, specjalista ginekolog.
Cytologia
Badanie cytologiczne należy wykonywać regularnie raz w roku, warto wykonać cytologię przed planowaną ciążą.
Badanie grupy krwi i dotyczące potencjalnych infekcji
- Należy pamiętać o badaniu grupy krwi, które jest istotne z punktu widzenia potencjalnego konfliktu serologicznego. Ważne są też badania dotyczące infekcji: toksoplazmozy, cytomegalii czy wirusowego zapalenia wątroby. Przed tą ostatnią warto się również zaszczepić – mówi ginekolog i położnik dr n. med. Grzegorz Południewski, ekspert programu „Zdrowa ONA”.
USG narządów rodnych i USG piersi
USG narządów rodnych to jedno z podstawowych badań, które nasz lekarz ginekolog powinien wykonywać regularnie w ramach naturalnej opieki ginekologicznej. Z uwagi na fakt, że w czasie ciąży i laktacji badanie USG piersi jest utrudnione, to wskazane jest zrobienie takiego badania przed ciążą. – Warto wykonać USG piersi, aby upewnić się, że nie ma zmian w piersiach. – podkreśla dr n. med. Grzegorz Południewski, ekspert programu „Zdrowa ONA”.
Badanie krwi i moczu – morfologia
Tego typu badania warto wykonywać regularnie nawet wtedy, gdy nie planujemy ciąży. Te proste badania pokażą nam, jaki jest nasz ogólny stan zdrowia i wykluczą ewentualne choroby. Większość chorób stwarza bowiem widoczne zmiany w morfologii krwi.
Jakie witaminy i pierwiastki warto suplementować przed ciążą?
Kwas foliowy
Podstawowym suplementem diety w okresie poprzedzającym ciążę powinien być kwas foliowy. Jego odpowiednia ilość jest niezbędna do tego, aby zapobiec wadom cewy nerwowej u płodu. Standardowa zalecana dawka to 0,4 mg na dobę. Warto jednak dodatkowo przedyskutować z lekarzem tę kwestię, ponieważ w niektórych przypadkach dawka ta powinna być zwiększona, np. przy BMI powyżej 30 czy niektórych chorobach.
- Jeśli chodzi o prewencję wad cewy nerwowej, to zaleca się przyjmowanie kwasu foliowego na około 6 tygodni przed zajściem w ciążę. Ryzyko wad cewy nerwowej pojawia się na bardzo wczesnym etapie ciąży – na przełomie trzeciego i czwartego tygodnia życia płodowego – czyli wtedy, kiedy większość kobiet nie wie o tym, że doszło do zapłodnienia – podkreśla dr Regina Wierzejska.
- Najlepszy dostęp do produktów zawierających duże ilości kwasu foliowego (zielonych warzyw) mamy w miesiącach letnio-jesiennych. Nie oznacza to jednak, że kobieta może wtedy zrezygnować z przyjmowania tabletek zawierających kwas foliowy, ponieważ sama dieta nie dostarczy odpowiedniej dawki, która zapobiegnie wadom cewy nerwowej. Poza tym przygotowywanie potraw, a co za tym idzie poddawanie warzyw procesom gotowania czy pieczenia, wytrąca około 40-70% folianów w nich zawartych – przypomina ekspert programu „Zdrowa ONA”, ginekolog i położnik. dr n. med. Grzegorz Południewski.
Więcej o kwasie foliowym pisałam kiedyś tutaj: Dlaczego suplementuję kwas foliowy?
Jakich pierwiastków nie może zabraknąć w diecie w okresie przed planowaną ciążą?
- Kobieta przed i w trakcie ciąży w sposób szczególny potrzebuje określonych witamin i pierwiastków. Wpływają one bezpośrednio na rozwój płodu, ale też pomagają zapobiegać niektórym dolegliwościom samej kobiety, jak np. skurcze mięśni. Panie powinny jednak pamiętać, że mimo tak powszechnym pozytywnym opiniom na temat tych związków, nie oznacza to, że im więcej tym lepiej. Niektórych z nich nie można przedawkować, np. kwasu foliowego, ale już przy witaminie A trzeba być ostrożnym. Dlatego warto tę kwestię indywidualnie przedyskutować z lekarzem – mówi dr n. med. Grzegorz Południewski, ginekolog, ekspert programu „Zdrowa ONA”.
Wszelkie objawy związane z ewentualnymi niedoborami pierwiastków i składników mineralnych należy konsultować z lekarzem specjalistą. Przed planowanym poczęciem warto pamiętać, aby w naszej diecie nie zabrakło m.in takich pierwiastków jak:
Żelazo
Podobnie jak kwas foliowy odpowiada za prawidłowy rozwój ośrodkowego układu nerwowego u dziecka. Powinno być stosowane szczególnie u kobiet z niedokrwistością przed poczęciem, a później ponownie po 8 tygodniu ciąży.
Wapń
Odpowiada za budowę kości oraz działa na mięśniówkę macicy, łagodząc jej skurcze. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek wynosi 1000 mg dziennie i wzrasta u kobiet w II i III trymestrze ciąży oraz podczas karmienia piersią do ok. 1200 mg. O tym, jakie produkty zawierają wapń pisałam kiedyś tutaj. Pamiętajcie też o tym, że wysoka zawartość białka zwierzęcego, soli kuchennej w posiłkach oraz picie kawy może powodować nadmierną utratę wapnia.
Jod
Ok. 50% mieszańców Europy ma niedobory tego pierwiastka. Dlaczego jest tak ważny w okresie poprzedzającym ciążę? Niedobór jodu podnosi ryzyko poronienia czy przedwczesnego porodu. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek wzrasta u kobiet w ciąży (szczególnie w I trymestrze) i u matek karmiących. Jego zaspokojenie jest możliwe poprzez suplementację preparatami jodku potasu (150 μg) i stosowanie soli kuchennej lub jodowanej wody.
Podumowanie
Ciąża to dla organizmu kobiety ogromny wysiłek, dlatego warto się do niego odpowiednio przygotować. Jestem ciekawa jak wyglądało u Was przygotowanie do ciąży. Jeśli jesteście mamami, to chętnie poznam Waszą perspektywę.
Partnerem wpisu jest Zdrowa ONA.
