W czasach kiedy mamy maksymalnie spersonalizowane telefony komórkowe warto mieć też spersonalizowane buty do biegania. Jakie cechy powinny mieć idealne buty do biegania? O tym rozmawiałam z biegaczem i pracownikiem ze sklepu dla biegacza – Łukaszem Miedźwiedziem. Idealne buty do biegania to buty maksymalnie dobrane do biegacza. Kupując takie buty należy wziąć po uwagę kilka czynników. Jakich? Przeczytaj poniżej.
Jakim jestem biegaczem?
Pierwszy czynnik określa nasze zaawansowanie w bieganiu – dobieramy obuwie w zależności od tego, jakim jesteśmy biegaczem – początkującym, średnio zaawansowanym czy zaawansowanym.
Im większy stopień zaawansowania – tym większa powinna być amortyzacja butów do biegania.
Jak często biegam?
Drugim czynnikiem jest kilometraż – wiadomo, że inne buty będą najlepsze dla osoby, która biega raz w tygodniu pięć kilometrów, a inne dla biegacza, który przebiega codziennie po dziesięć kilometrów.
Im dłuższe dystanse zamierzamy biegać, tym większa amortyzacja będzie nam potrzebna.
Gdzie biegam?
Trzeci czynnik to rodzaj nawierzchni, po której będziemy biegać. Większość biegaczy biega w warunkach miejskich, gdzie główną powierzchnią do biegu jest beton i asfalt, czyli twarda nawierzchnia. Nie jest to nawierzchnia idealna dla naszych stawów, bo każdy krok na twardej nawierzchni powoduje przeciążenia i wszystko to odczuwają stawy skokowe (w szczególności kolana) i kręgosłup. Dlatego tak istotne jest bieganie w odpowiednich butach do biegania – posiadają one amortyzację, która minimalizuje ryzyko urazu. Jeśli ktoś biega w lesie, gdzie nawierzchnia jest miękka to będzie potrzebował mniej amortyzacji niż podczas biegania po betonie.
Im bardziej twarda nawierzchnia, po jakiej będziemy biegać, tym większa powinna być amortyzacja.
Ile ważę?
Czwartym czynnikiem przy wyborze butów do biegania jest nasza masa ciała. Oczywiste jest, że biegacz ważący 60 kg wywiera całkowicie inny nacisk na podłoże niż biegacz o wadze 90 kg – z tego powodu amortyzację należy dostosować indywidualnie.
Im większa jest nasza masa ciała, tym większa musi być amortyzacja w butach do biegania.
Jaki mam rodzaj stopy?
Piątym, niezwykle istotnym czynnikiem, jest rodzaj stopy – część biegaczy układa stopy podczas biegu pronująco, część supinująco, część zaś neutralne. Stopy pronujące to takie, które podczas biegu układają się do wewnątrz – taki rodzaj stóp ma około 50 procent ludzi. Ponad 40 procent biegaczy to osoby posiadające stopy neutralne, czyli takie, które nie odchylają się ani do wewnątrz, ani do zewnątrz – biegacz układa je w linii prostej. Stopy supinujące to takie, która podczas biegu układają się do zewnętrznej krawędzi – taki rodzaj stóp posiada kilka procent biegaczy. W profesjonalnych sklepach z butami do biegania znajdziemy bieżnię, na której zainstalowana jest kamera. Dzięki temu nagrywamy sposób biegu danej osoby i odtwarzając film na monitorze komputera możemy dokładnie stwierdzić, jaki rodzaj stopy ona posiada. Dla biegaczy posiadających stopy pronujące przeznaczone są buty z kategorii stabilizujących, czyli ze wzmocnieniem od wewnątrz. Dla biegaczy o stopach supinujących i neutralnych właściwe są buty z kategorii neutralnych.
Im większa pronacja bądź supinacja – tym większa amortyzacja jest niezbędna.
Czy w przeszłości miałem/miałam urazy?
Aby idealnie dobrać buty do biegania należy uwzględnić także przebyte kontuzje i urazy. Jeśli biegacz miał w przeszłości jakieś problemy ortopedyczne z kostkami i/lub z kolanami to wtedy też będzie potrzebował butów z dodatkową amortyzacją.
Podsumowując – buty dobieramy w zależności od tego, ile amortyzacji potrzebujemy. Kobieta o masie ciała 55 kilogramów, która biega trzy razy w tygodniu po lesie i posiada stopę neutralną – będzie potrzebować mniejszej amortyzacji. Zaś mężczyzna ważący 100 kilogramów, który biega po asfalcie 40 km tygodniowo i dodatkowo ma stopę pronującą – będzie potrzebował obuwia o większej amortyzacji.
Warto też dodać, że idealne buty do biegania muszą być o jeden rozmiar większe od naszego standardowego rozmiaru. Z przodu musimy mieć 5-7 mm przestrzeni, bo stopa podczas biegania przesuwa się, a po dłuższym bieganiu powiększa się. Buty dobrze dobrane to takie, których biegacz nie czuje na nogach.
Jaką markę butów wybrać? Czy wyższa cena butów zawsze idzie w parze z wyższą jakością?
Różni producenci obuwia mają w swojej ofercie buty dla każdego rodzaju biegacza. Buty różnych marek różnią się technologią i są inaczej wyprofilowane. Im buty są droższe tym więcej technologii użyto do ich konstrukcji i tym więcej posiadają one amortyzacji. Jeżeli ktoś zaczyna bieganie, jest szczupły i zamierza biegać trzy razy w tygodniu po kilka kilometrów to nie wykorzysta możliwości butów bardzo zaawansowanych technologicznie. Takiemu biegaczowi wystarczą buty podstawowe lub średnio zaawansowane w cenie 200 – 300 zł. Jednak czasem mimo, że ktoś mało waży i dopiero zaczyna swoją przygodę z bieganiem, to niezbędne są buty z dużą amortyzacją, bo osoba ta miała w przeszłości problemy ortopedyczne.
Czy biegając w drogich butach do biegania możemy poczuć różnicę?
Tak – można poczuć różnicę. Zazwyczaj te droższe buty są bardziej miękkie, lepiej leżą na nodze i większość biegaczy czuje różnicę. Musimy tylko odpowiedzieć sobie na pytanie czy akurat tak zaawansowane buty są nam potrzebne. Nawet kiedy tej różnicy nie odczuwamy, a jest to rzadkość, to tę różnicę czują nasze stawy. Subiektywnie możemy zatem nie czuć różnicy biegając w butach za 200 zł w porównaniu do biegania w tych za 600 zł, jednak w praktyce te droższe buty będą miały więcej amortyzacji, dzięki czemu nasze stawy będą mniej przeciążone. Zazwyczaj amortyzacja waży – im but ma więcej amortyzacji, tym jest cięższy – jednak to różnica prawie nieodczuwalna.
Dlaczego dobór odpowiednich butów jest tak ważny? Co stanie się jeśli będziemy biegać w zwykłych butach sportowych lub w trampkach?
Kiedy biegamy w niewłaściwym obuwiu to ryzyko kontuzji jest dużo większe niż w przypadku biegania w butach specjalistycznych. Biegając bez odpowiednich butów do biegania narażamy się na kontuzje związane z kolanami, kontuzje stawów skokowych, przeciążenia mięśni, stany zapalne, problemy z kręgosłupem. Dlatego warto do biegania podejść profesjonalnie i dobrać odpowiednie buty.