Cukier to obecnie składnik występujący w wielu rodzajach produktów. Czasem określenia występujące w składzie danego produktu brzmią bardzo tajemniczo. Pod jakimi nazwami ukrywa się cukier? Poniżej przedstawiam listę różnych nazw, pod którymi znajduje się cukier. Znając je wszystkie możemy w pełni świadomie wybierać produkty spożywcze w sklepie i omijać te, które w składzie mają cukry proste. W tekście przestawiam też zamienniki cukru takie jak ksylitol czy stewię – to ciekawe alternatywy cukru, które można wykorzystywać do słodzenia potraw.
Cukry przetworzone:
Biały cukier stołowy (nazwa chemiczna: sacharoza) – cukier otrzymywany z trzciny cukrowej lub buraków cukrowych. Ma wysoką kaloryczność i minimalną zawartość składników odżywczych. Cukier biały jest rafinowany – ten proces sprawia, że produkt końcowy ma jasny kolor. Sacharoza w swoim składzie chemicznym to 50% fruktozy i 50% glukozy.
Cukier brązowy – cukier produkowany z trzciny cukrowej lub buraków cukrowych. Swój kolor zawdzięcza obecności melasy. Wbrew pozorom cukier brązowy nie jest zdrowszy od cukru białego. Wartość kaloryczna cukru brązowego i białego jest zbliżona, a sacharoza zawarta w obu rodzajach cukrów ma takie same działanie na nasz organizm.
Cukier trzcinowy – nierafinowany cukier otrzymywany z trzciny cukrowej, przy jego produkcji nie oddziela się melasy i kryształków. Ma ciemnobrązową barwę. Z tego rodzaju cukru najbardziej popularną odmianą jest Demerara. Warto pamiętać, że mimo iż cukier biały, brązowy lub trzcinowy są produkowane w różny sposób, to efektem końcowym jest ten sam produkt – sacharoza.
Cukier kokosowy – produkowany z pąków kwiatowych palm kokosowych. W składzie ma około 80% sacharozy.
Cukier palmowy – otrzymywany z soku niektórych gatunków palm (daktylowej, kokosowej), ma podobną kaloryczność do cukru tradycyjnego.
Syrop glukozowo-fruktozowy – otrzymywany ze skrobi kukurydzianej, która jest przetwarzana do formy syropu. Syrop ten zawiera glukozę, fruktozę i małe ilości innych cukrów.
Syrop z agawy – produkowany z niektórych gatunków agawy, a konkretnie z jej korzenia. Agawa to roślina występująca w stanie dzikim w Meksyku. W składzie syropu z agawy znajdziemy nawet 90% fruktozy.
Syrop słodowy jęczmienny – wytwarza się go z kiełkujących ziaren jęczmienia lub słodu jęczmiennego.
Syrop ryżowy – produkuje się go ze skrobi z brązowego ryżu. Syrop ten nie zawiera w sobie fruktozy.
Syrop klonowy – wyrabiany z soku klonowego, składa się głównie z sacharozy i wody. Ten syrop zawiera 66% sacharozy.
Melasa – produkt uboczny powstający podczas wytwarzania cukru. Wyróżniamy melasę buraczaną lub trzcinową. Melasa buraczana zawiera około 50% sacharozy (cukru stołowego), melasa trzcinowa – około 40% sacharozy.
Sok owocowy – w składzie znajdziemy głównie wodę (90%) i cukry proste (10%). Często obecność w składzie na opakowaniu zagęszczonego soku, np. jabłkowego, sprawia, że w produkcie znajduje się wysoka zawartość cukrów.
Syrop daktylowy – wytwarzany z daktyli suszonych lub świeżych.
Przykłady
Poniżej wybrane przeze mnie produkty, które posiadają w swoim składzie cukier. Jak widać poniżej – cukier jest obecny w różnych formach. Często zdarza się tak, że jedynym produkcie znajdziemy cztery rodzaje cukru. Na przykład batonik zbożowy ma w sobie syrop glukozowy, cukier, cukier trzcinowy, ekstrakt słodowy jęczmienny. Taki skład tworzy batonik, który zawiera na 100 g aż 34 gramy cukru – czyli cukier stanowi 1/3 batonika.
Baton zbożowy musli
Skład: produkty pochodzące ze zbóż 33% (płatki owsiane, kasza kukurydziana, mąka kukurydziana, mąka ryżowa), syrop glukozowy, tłuszcze roślinne (palmowy, z pestki palmy, shea) w zmiennych proporcjach, cukier, śliwka suszona 10% (śliwka, mąka ryżowa), serwatka w proszku (z mleka), substancja utrzymująca wilgoć: sorbitole, cukier trzcinowy, aromat naturalny, regulator kwasowości: kwas cytrynowy, emulgator: lecytyny (z soi), sól, sól morska, ekstrakt słodowy jęczmienny, naturalny aromat waniliowy
Batonik z syropem klonowym
Skład: płatki owsiane, syrop glukozowy, chrupki ryżowe (mąka ryżowa, cukier trzcinowy, mąka słodowa jęczmienna, sól morska), syrop klonowy 10%, suszone daktyle 9%, olej słonecznikowy, płatki kukurydziane (kukurydza, cukier trzcinowy, ekstrakt słodu jęczmiennego), cukier trzcinowy, mąka pszenna.
Czym słodzić? Zamienniki cukru: stewia, ksylitol, erytrytol
Kiedy już chcę coś posłodzić, to najczęściej używam do tego celu owoców (banany, daktyle), miodu lub syropu klonowego. Więcej na temat naturalnych zamienników cukru pisałam tutaj. W kuchni można też używać naturalnych produktów, które posłodzą nasze potrawy, nie podnosząc jednocześnie poziomu glukozy we krwi.
Czym jest stewia?
Stewia – roślina wykorzystywana jako naturalny słodziki. Rośnie dziko głównie w Brazylii i Paragwaju. Związki odpowiadające za słodki smak występują w liściach stewii. Stewia jest też dostępna w formie proszku lub pastylek, ale pod taką postacią to produkt wysokoprzetworzony. Stewia jest odporna na wysokie temperatury (do 200 C), więc można jej używać do pieczenia ciast. Stewia w liściach dostępna jest w cenie około 11 zł za 50 g. Listki stewii z upraw ekologicznych są droższe i kosztują około 30 zł za 25 g.
Czym jest ksylitol?
Ksylitol – pozyskiwany z kory brzozy, stosowany jako substancja słodząca. Ksylitol należy do grupy alkoholi cukrowych, jest też prebiotykiem. Po spożyciu nie powoduje wzrostu glukozy we krwi. Można stosować go jako zamiennik cukru stołowego w proporcji 1:1. Ksylitol można kupić za około 10 zł (250 g).
Czym jest erytrytol?
Erytrytol – substancja słodząca, która naturalnie występuje w niektórych porostach i wodorostach. Erytrytol nie zawiera kalorii i, podobnie jak ksylitol, nie wpływa na poziom glukozy we krwi. Można stosować go jako zamiennik cukru stołowego w proporcji 1:1. Substancja ta nie jest przyswajana przez organizm – wydalamy ją w 100%. Cena erytrytolu to około 15 zł za 1000 g.
Poniżej pyszny budyń z kaszy jaglanej słodzony jedynie odrobiną syropu z agawy.
Podsumowanie
Jeśli podczas zakupów chcemy wybierać produkty bezcukrowe lub z małą zawartością cukrów prostych, to dobrym sposobem jest sprawdzanie na opakowaniu nie tylko składu, ale i wartości odżywczych. Tabela z wartością odżywczą pokaże nam, ile dokładnie cukrów prostych znajdziemy w produkcie. Warto jednak zachować zdrowe podejście i nie demonizować każdego grama cukru, jaki trafia na nasz talerz. Ja na co dzień unikam cukru, ale od czasu do czasu pozwalam sobie na coś, co zawiera w sobie ten składnik – kluczową kwestią jest to zachowania odpowiednich proporcji.
Spodobał Ci się ten artykuł?
Polub mnie na Facebooku:
Przeczytaj też: Najlepsze produkty z Lidla
